Overzicht op hoofdlijnen van de diverse heffingen

Als gevolg van het wijzigingsbesluit vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording moet met ingang van de begroting 2017 in deze paragraaf inzichtelijk gemaakt worden hoe bij de berekening van tarieven van heffingen, die hoogstens kostendekkend mogen zijn, wordt bewerkstelligd dat de geraamde baten de ter zake geraamde lasten niet overschrijden. Tevens moet vermeld worden wat de beleidsuitgangspunten zijn die ten grondslag liggen aan deze berekeningen en hoe deze uitgangspunten bij de tariefstelling worden gehanteerd.
Het is wettelijk bepaald welke tarieven hoogstens kostendekkend mogen zijn. Het betreft rioolheffing (artikel 228a Gemeentewet), afvalstoffenheffing (artikel 15.33 Wet Milieubeheer) en leges (artikel 229 Gemeentewet). Hieronder volgt een samenvatting van de baten en lasten per hoofdstuk van de legestarieventabel.

Toelichting op de tabel
De kolom totaal lasten omvat: directe salarislasten, verhoogd met 92% overhead, directe overige kosten en kapitaallasten, minus de overige inkomsten (geen heffingen). De btw-component wordt niet meegenomen in de berekening, aangezien de meeste gemeenten deze in praktijk buiten beschouwing laten. De kolom totaal baten omvat alle opbrengsten uit heffingen, exclusief de overige inkomsten. Het dekkingspercentage is als volgt berekend: (totaal lasten / totaal baten) x 100%.

(1)
Voor dit hoofdstuk geldt dat deze diensten niet of nauwelijks worden gevraagd of geleverd. Er is daarom geen betrouwbare basis beschikbaar om cijfers in te kunnen vullen in dit format.

(2)
De lasten en baten zijn in beeld gebracht voor het totaal van de hoofdstukken 2 tot en met 7.

Onderzoek kostendekkendheid
In de zomer van 2017 heeft een externe partij (ANG) een onderzoek uitgevoerd naar de kostendekkendheid van de leges. De focus is gelegd op de hoofdstukken 1 t/m 4 en 9 (Burgerzaken), hoofdstuk 20 APV + Titel III en Titel II Omgevingsvergunning. Deze hoofdstukken omvatten het grootste deel van de dienstverlening van de gemeente. Momenteel loopt het onderzoek naar Titel I, hoofdstuk 16 Kansspelen, hoofdstuk 17 AVOI (Kabels & leidingen) en hoofdstuk 19 Verkeer en Vervoer (gehandicaptenparkeerkaart) nog. Per titel volgt hier een korte toelichting.

Algemeen
Op grond van artikel 229b van de Gemeentewet mag de legesverordening als geheel bezien maximaal kostendekkend zijn. Niet elke post hoeft dus afzonderlijk op zijn kostendekkendheid te worden beoordeeld. Dit laatste zou ook moeilijk realiseerbaar zijn gezien het feit dat de kosten voor de individuele diensten moeilijk zijn te bepalen. Dat neemt niet weg dat een gemeente wel een kostendekkendheid per dienst of per samenhangende groep van diensten mag nastreven, als de gemeente in dit opzicht maar een consequente lijn volgt. Op grond hiervan is het mogelijk om kruissubsidiëring toe te passen. Onder kruissubsidiëring wordt verstaan: het hoger stellen van tarieven van leges voor sommige diensten om daarmee de tarieven voor andere diensten laag te kunnen houden. Daarnaast kan bij de tariefstelling uitdrukking worden gegeven aan het profijtbeginsel. Dat is een aparte beleidsmatige afweging. Onderlinge verschillen in - op zichzelf geoorloofde - kostendekkingspercentages tussen groepen van diensten zijn niet in strijd met de wet of met enig algemeen rechtsbeginsel. Een motivering voor die verschillen is niet vereist.

Toelichting Titel I
Het onderzoek van ANG is vooral gericht geweest op het inzichtelijk maken van de lasten en baten van cluster Burgerzaken. Het percentage kostendekkendheid is gebaseerd op de meest voorkomende werkzaamheden (huwelijken, reisdocumenten, rijbewijzen en overige documenten). Het Rijk bepaalt de maximumtarieven voor reisdocumenten en rijbewijzen. Het beleid van de gemeente Goirle is om deze maximumtarieven over te nemen, afgerond naar beneden op € 0,05.
Hoofdstuk 16 Kansspelen: de maximum tarieven worden door het Rijk bepaald en liggen vast in het Speelautomatenbesluit 2000. Er zijn geen cijfers gepresenteerd omdat het onderzoek nog niet is afgerond.
Hoofdstuk 17 AVOI: de gepresenteerde cijfers zijn afkomstig uit de primaire begroting 2018.
Hoofdstuk 19 Verkeer en Vervoer: hier zijn geen cijfers gepresenteerd omdat het onderzoek nog niet is afgerond.

Toelichting Titel II Omgevingsvergunning
Bij de introductie van de Wabo (Omgevingsvergunning) gaat de wetgever ervan uit dat kruissubsidiëring tussen het cluster Omgevingsvergunning en andere in de legesverordening opgenomen dienstverleningen niet mogelijk is. De wens van de wetgever is echter niet in een wettelijke bepaling vastgelegd, zodat artikel 229b van de Gemeentewet onverkort geldt. In praktijk bepalen we de kostendekkendheid voor Titel II apart.
Het onderzoek van ANG is vooral gericht geweest op de afdeling Veiligheid, Vergunningverlening en Handhaving. Naast het in beeld brengen van de hoeveelheid uren die nodig is voor de dienstverlening, zijn ook de opbrengsten leges onderzocht. De kosten voor handhaving mogen slechts deels (tot aan gereedmelding) worden toegerekend.

Toelichting Titel III + Titel I hoofdstuk 20 APV
De mogelijkheden tot kruissubsidiëring zijn door de komst van de Europese Dienstenrichtlijn (EDR) beperkter geworden. De EDR maakt kruissubsidiëring binnen een cluster van samenhangende vergunningstelsels mogelijk. Dit betreft alleen de diensten aan dienstverrichters waarop de EDR van toepassing is. De wetgever heeft hierin geen aanleiding gezien om artikel 229b van de Gemeentewet te wijzigen. De EDR doorkruist daarmee de wettelijke regeling van artikel 229b Gemeentewet. Voor Titel III geldt daarom dat de kostendekkendheid per hoofdstuk maximaal 100% mag zijn. Om deze reden is er geen totaal % kostendekkendheid berekend voor Titel III. De kostendekkendheid ligt hier zeer laag, wat overeen komt met het beeld dat we op landelijk niveau zien. Dit wordt verklaard door bijvoorbeeld het kiezen voor een lager tarief voor het organiseren van een evenement.